LANIN-G: tokiko
gobernantzarako eredu berriak, herritarren parte-hartzea oinarri duena
Lanin-G Cederna Garalur Elkartea gidari duen
proiektua da, eta Nafarroako Gobernuaren eta Europar Batasunaren finantziazioa
dauka, 'Nafarroako Mendialdea' LGP 2007-2013 programaren bitartez.
Proiektu horren bidez, Cederna Garalur Elkarteak
asmoa du Nafarroako Mendialdeko landa-eremuetan tokian tokiko lan- eta
gobernantza-formula berriak ezartzea, erakunde publikoei, enpresei, herritarren
elkarteei eta partikularrei irekita egonen diren tokian tokiko lantaldeak
baliatuz, herritarren partaidetza oinarri izanen dutenak, eta eztabaidatzeko
eta pertsonen bizi kalitatea hobetzeko baliagarriak izanen diren ekimenak
proposatzeko baliagarriak izanen direnak, tokiko ekonomia bultzatuz eta tokiko
baliabideak modu jasangarrian ustiatuz, baliabide horiek natura-, arte-,
kultura- nahiz ekonomia-arlokoak izan, berdin.
Nafarroako Mendialdeko hainbat udalerritan,
lan-sistema hori bultzatzen ari dira. Landa-eremuan bizitzearen abantailetako bat da
bertako herritarrak zuzenean inplikatzen direla bizi diren eta lan egiten duten
herriko orainean eta geroan. Hori dela-eta, Cederna Garalur Elkarteak LANIN-G
proiektuaren aldeko apustua egin du, gerora begirako proiektu gisa ulertuta, tokiko
biztanleek beren gain har dezaten proiektuaren bitartez sortuko diren
lantaldeen aitzindaritza, eta gai izan daitezen beren toki- eta
eskualde-esparruan giza dimentsioa eta pertsona bizi den inguruarekiko erlazioa
premisa edukiko duten toki-garapenerako politikak definitzeko.
Zein dira Lanin-g proiektuaren helburuak?
· Lurraldeen kudeaketan eta gobernantzan
lan-metodologia berri bat sortzea, lankidetzan eta eztabaida irekian
oinarrituta.
· Tokian tokiko gobernantza hobetzea, eta
lantaldeetan lurraldeko albait eragile gehien sartzea: herri-erakundeak,
ekonomia-sektoreak (nekazaritza, turismoa, industria), enpresaburuen eta
herritarren elkarteak, eta abar, eta horiek identifikatzea eta horien
lankidetza bultzatzea.
· Generoaren ikuspegia txertatzea definituko diren
ekintzetan.
· Europa 2020 estrategiarekin bat etorriko diren
helburuak eta lehentasunak definitzeko gauza izanen den tokiko garapenerako
dinamika parte-hartzailea ezartzea, eta landa-eremuek gaur egun bizi duten
krisi- eta langabezia-egoerari aurre egitea.
· Denboran iraunen duten parte-hartzeko dinamikak
garatzea.
Lanin-g bukatutakoan, 2014aren erdialdera,
eskualde-mailako 7 lantalde egonen dira eratuta Nafarroako Mendialdean; 25
lan-bilera eginda egonen dira, eta horietan 453 lagunek parte hartu izango dute
(127 emakume eta 326 gizon).
Lantaldeak
|
Identifikatutako arlo estrategikoa
|
Baztan - Bidasoa (I)
|
Lehen sektorea,
nekazaritzako elikagaiena eta baso-sektorea
|
Baztan - Bidasoa (I)
|
Enpresa-ekimena eta enplegua
|
Baztan - Bidasoa (I)
|
Turismoa, ondarea,
merkataritza eta zerbitzuak
|
Pirinioaurreko arroak
|
Garapen-estrategiak: Iratiren natura-bidea
|
Esteribar – Erroibar - Aezkoa:
|
Nekazaritza- eta
baso-sektorea, garapen estrategikorako ikuspegiarekin
|
Mendialdea-Leitzaran-Ultzama
|
Identifikatutako lantaldeak eta arlo estrategikoak (data: 2013ko abendua)
Nola funtzionatzen du Lanin-g proiektuak?
Tokiko partaidetza-zerbitzu bat Nafarroako
Mendialdean martxan jartzea ez da lan erraza; eskualde bakoitzaren ezaugarriak
hartu behar dira kontuan, barne-dinamikak, nola definitzen diren tokiko
garapen-estrategiak, nola laguntzen duten herritarrek, zein eragilek
(herritarrak, herri-erakundeak, enpresak, elkarteak, eta abar) hartzen duten
parte ekintza zehatzak proposatzen, koordinatzen eta garatzen, eta abar.
Horregatik, Lanin-G garatu aurretik, Cederna
Garalur Elkarteak Nafarroako Mendialdeko eskualdeetako lantaldeak identifikatu
zituen, baita “tokiko eragileen mapa” ere; alegia, zein ziren lurralde
bakoitzaren dinamizazioan parte hartzen zuten erakunde publikoak, pribatuak eta
herritar-taldeak, eta zein izanen zen horien lankidetza-modua. Mapa hori
dinamikoa da; hau da, lantaldeek egindako bileretan aldatuz joan da, eta
ordezkari berriak gehitu dira, parte hartzeko nahiaren edo ordurako taldeetan
zeuden pertsonek egindako iradokizunen arabera.
Hortik aurrera, proiektua 4 fasetan eta 4 bileretan
garatu da:
Laugarren bileraren ondoren (horretan definituak
daude eta lehenetsi dira ekintza zehatzak, eta identifikatu dira ekintzak
koordinatzeaz eta gauzatzeaz arduratuko diren pertsonak eta erakundeak),
Cederna Garalur Elkarteak lurraldearen esku uzten du lantaldeen koordinazioa
eta jarraipena. Nahi genuke, eta ziur gaude horretaz, baliagarria izatea
ekintza txikiak eta handiak sustatzeko, gure erkidegoen garapenean eragin
sendoa izan dezaten, herritarren, enpresen toki-erakundeen premiak eta eskaerak
lotuz, tokian tokiko zuzeneko parte-hartzean jasotakoaren arabera.
